Op zoek naar een eigen identiteit

De geboorte van Dunya's zusje wordt gevierd 

met beschuit met muisjes op school.

Inschrijven middelbare school

“U komt voor de inschrijving? Kom maar mee!” zegt de docent als hij ziet dat ik knik. Vandaag is het zover. Ik ga Dunya inschrijven op de eerste school van haar lijstje. Een bijzonder moment. Ik word een grote ruimte ingeloodst en een andere docent neemt de inschrijving met me door. Het inschrijfformulier vul ik ter plekke in. Makkie. Hoewel….. Bij achternaam twijfel ik al. Eronder staat namelijk: “officiële achternaam”. De docent trekt haar wenkbrauwen vragend omhoog als ze ziet dat ik twijfel.

Officiële achternaam

“Tja, achternaam, ik weet niet zo goed wat ik moet invullen. Dat kan dus een andere naam zijn dan op haar ID bewijs?” vraag ik aarzelend. Ze knikt. “Ja hoor, dat gebeurt wel vaker. Dat is dan de naam op de klassenlijst en haar officiële naam staat dan in de computer. Het is net wat jij wilt!” Nou…. Ik lach even. “Het gaat in dit geval niet zozeer om wat ik wil, maar Dunya gebruikt het liefst de achternaam van haar vader de laatste tijd.” Mijn achternaam staat er al, dus ik ga eerst maar even door. Dan moet ik het emailadres van Dunya invullen. “Ik weet het al!” hak ik dan de knoop door. “In haar nieuwe emailadres gebruikt ze de achternaam van haar vader, dus daar sluit ik me dan bij aan.” Resoluut streep ik Laning door en zet de achternaam van haar vader er voor in de plaats. Ik knik tevreden.

Loyaliteit

Een inwendig zuchtje is het wel, maar Dunya en ik hebben het hier vaak in alle openheid over gehad. In het begin riep het weerstand bij me op. Dan maakte ze een account aan voor een app en dan vulde ze de achternaam van haar vader in. “Dat vond je niet zo leuk” voelde ze haarfijn aan. “Ik begrijp het wel” vertelde ik. “Maar het voelt een beetje raar”. Op haar beurt legde ze uit dat ze die achternaam beter bij haar voornaam vindt passen. En bovendien is haar vader ook een deel van haar. Het is duidelijk dat ze weet wie er voor haar is en altijd is geweest. Daar heeft het dan ook niks mee te maken. En natuurlijk begrijpen we elkaar en dus stap ik over mijn weerstand heen. Met het invullen van dit formulier heb ik ook maar weer eens duidelijk gemaakt waar mijn loyaliteit ligt. Bij Dunya. Als ik het aan haar vertel zucht ze. “Ik ben zo blij met jou!” .

4 mei herdenking

Het is even wennen, maar met deze stap is er iets in gang gezet. Als ik een persbericht schrijf voor de dodenherdenking op 4 mei in onze buurt, zet ik erin dat de elf jarige Dunya T. zal voorlezen uit het Dagboek van Anne Frank. En op de website van 4 en 5 mei in Amsterdam staat ze ook op deze manier vermeld. Meestal is het andersom. Het kind krijgt bij de geboorte de naam van de vader, maar nadat ouders uit elkaar gaan vinden sommige moeders het fijner om hun eigen naam te gebruiken. Dunya is nooit erkend, maar gebruikt nu het liefst de achternaam van haar vader, omdat ze dat mooier vindt.

Eigen identiteit

Deze stap is maar een klein onderdeel van haar zoektocht naar een eigen identiteit. Wie ben ik? Waar kom ik vandaan? Wat gebeurt er allemaal met me? Ook vraagt ze zich steeds meer af wat ADD eigenlijk voor haar betekent. “Ik merk er niks van!” zegt ze tegen onze gezinsbegeleidster. We lachen. “Omdat het zo bij jou hoort, merk je niet wat nou wel of geen ADD is, maar het is er wel degelijk!” We geven voorbeelden over boos zijn, over niet kunnen loskomen van een scherm of van iets anders wat ze aan het doen is, van het te laat komen overal en nergens, van haar interesse in onderwerpen die leeftijdsgenootjes niet bezighouden. Ook is ze bezig met haar afkomst. “Dat hoort bij de puberteit” vertelt onze begeleidster.

Lentekriebels

Daar wil ze het niet over hebben. De week van de Lentekriebels vindt Dunya ook maar niks. Vooral van te voren vindt ze het heel vervelend dat er gepraat gaat worden over lichamelijke veranderingen. Maar in de week van de lentekriebels gaat het over veel meer en als de jongens en meisjes gesplitst worden is het ook weleens fijn om met meiden onder elkaar over zoiets te praten. Dat valt mee dus. De puberteit, een zoektocht naar je eigen identiteit. Heb ik die ooit gevonden? Geen idee. Ik worstelde me vooral in stilte door de puberteit in. Ik worstelde van binnen met allerlei emoties en gevoelens. Dunya uit zich meer. Dat is beter, denk ik. Voor mij niet altijd makkelijker.

Telefoon afgepakt

“Nu geef je die telefoon hier!” roep ik als ze door het huis rent met mijn telefoon. Die van haar heb ik opgeborgen. Ik ben er klaar mee. Voorlopig maar even niet. Maar dan pakt ze de mijne en gaat, alsof er niks aan de hand is, zitten bellen. Ze maakt er een kat en muis spelletje van. Ik trek ‘m uiteindelijk uit haar handen en verbreek zonder iets te zeggen de verbinding. Dunya lacht. Dat lachen vergaat haar als ze de volgende dag vraagt waar haar telefoon is. “Krijg ik de hele dag geen telefoon?” vraagt ze verbijsterd. Maar als we die middag door de stad lopen zegt ze ineens: “Als ik jou was, had ik hetzelfde gedaan! Maar ik vind het niet leuk!” Dat ontroert me dan weer. Hoeveel pubers zeggen ongevraagd dat hun moeder gelijk heeft? Ze zullen vast weten dat ze te ver zijn gegaan, maar dat spontaan meedelen….. Dat is nou echt Dunya.

Een zusje geboren

Er wordt ook een nieuw zusje geboren: Manahel. Dunya krijgt van haar vader een filmpje op haar telefoon als we net naar de kerk willen gaan. Natuurlijk is ze superblij en trots. Op school delen we beschuit met muisjes uit en ziet de juf kans om iets te vertellen over tradities in Nederland. Ze krijgt een grote kaart waarmee ze ook nog eens de klassen rond mag gaan. Wat een feest! Tegelijkertijd zit er diep van binnen ook verdriet. Op kraamvisite gaan kan niet, ze woont te ver weg. En ze mist haar andere broertjes en zusje. De foto’s en filmpjes en het videobellen met haar familie in Engeland wegen niet op tegen het gemist. “Mijn jongste broertje en zusjes weten straks niet eens meer wie ik ben!” spreekt ze op een dag haar worsteling uit die ze meestal diep in haar binnenste voert.

Beschuit met muisjes

Toch vind ik dat ze ondanks dit verdriet, er knap mee omgaat. Foto’s van haar zusje worden gedeeld met vriendinnen en in een fotolijstje in de woonkamer gezet. Iedereen mag zien dat dit haar zusje is. Ik stimuleer haar om haar vader te bellen, om te vragen om foto’s, om te praten met haar broertjes. Om haar zusjes te zien. Ondanks het gemis, zoekt ze zelf het contact nauwelijks. Dat kan ik niet helemaal verklaren. Dunya’s vader bedankt me uitgebreid dat ik beschuit met muisjes heb gekocht en gesmeerd voor school. “Graag gedaan. Voor Dunya” app ik terug. Het is haar zusje, natuurlijk ben ik ook blij.

Middelbare school

Genoeg om mee te worstelen voor een kind van elf. En genoeg draadjes om te onderzoeken tijdens haar zoektocht naar haar eigen identiteit. Die gaat ze vinden, voor zover mogelijk. Volgens mij blijf je daar altijd naar op zoek. Maar ik zie steeds meer ze haar eigen pad kiest. Meestal weloverwogen, soms impulsief. Die lijn zal zich doortrekken als ze op de middelbare school zit. Nog even en dan weten we of ze geplaatst wordt op de school van haar keuze. “Het is nog nooit gebeurd dat we moesten loten” zei de zorgcoördinator. Toch blijft het spannend. Op een andere school werd zelfs gezegd dat alle VMBO scholen voldoende plek hebben. Ik geloof het pas als het zwart op wit staat. Daarna heeft Dunya voldoende tijd om zich los te maken van haar oude school, want afscheid nemen wordt nog wel een dingetje. Maar ook dat is van later zorg.

De tijd van je leven in de brugklas

We gingen naar de film: Brugklas: De tijd van m'n leven. Een inkijkje in hoe Dunya's leven er volgend jaar uit ziet. 😉

Brugklas de film

Net op tijd en buiten adem komen we aan in de bioscoop. Het is nog even een gesteggel met twee meiden die op onze plaatsen zitten, maar uiteindelijk druipen ze af naar hun eigen plek en laten we ons zakken in de stoelen van Pathé. Daarna begint de film. Brugklas: De tijd van m'n leven. Dunya heeft zich al maanden verheugd op deze film. De serie Brugklas volgt ze al heel lang op tv en dit schooljaar kijken ze ook op school. Of ze een realistische indruk krijgt van de eerste jaren op de middelbare school vraag ik me af, maar ze vindt het leuk. Ze is dan ook in alle staten als ze hoort dat de film in Emmen in première gaat, mijn geboorteplaats. Het is door de week en ze kan niet langs de rode loper staan. Jammer, want ze had de acteurs graag willen ontmoeten. Toch heb ik goede hoop dat dat dit jaar wel bij Cinekid lukt in het Westerpark, gewoon in Amsterdam.

Zoop in India

Even krijg ik een déjà vu. In 2006 zat ik met mijn vriend in deze zelfde bioscoop. Ik had een bioscoopbon die bijna verlopen was, keek op de website en ontdekt dat de film “Zoop in India” draaide. Mijn vriend, nu niet meer mijn vriend, maar wel de vader van Dunya, komt uit Afghanistan en ik kreeg hem met een mooi verhaal mee naar de film. Omdat hij had gewerkt in een Indiaas restaurant, sprak het hem wel aan. “Mensen die naar India reizen voor het redden van olifanten”. Eenmaal in de bioscoopzaal keek hij om zich heen. “Wat is het eigenlijk voor film?” vroeg hij, ineens alert, met een blik op een stel tieners met bakken popcorn in hun hand. “Een groep jongeren gaat naar India om daar olifanten te redden” legde ik uit. Hij knikte begripvol. Daar kwam ik goed mee weg dacht ik tevreden. “Dus het is een kinderfilm” constateerde hij vlak daarna. Nu schiet ik opnieuw in de lach bij deze herinnering.

Zoektocht naar een middelbare school

In mijn vorige blog schreef ik over de zoektocht naar een middelbare school voor Dunya. Nu gaan we naar de Brugklas-film, zie het maar als een onderdeel van de voorbereidingen op volgend jaar. Deze leerlingen zijn al een stapje verder. “Op schoolkamp naar Drenthe, hoe cool is dat?” Zo begint de film van Brugklas. Ik vraag me af of brugklassers echt zo enthousiast zijn om naar Drenthe te gaan, maar ik ben natuurlijk niet objectief. Bovendien ben ik geen echte Brugklas-fan. Ik ben meer van Spangas. Ik vind die serie beter geacteerd en die komt bij mij meer binnen dan de verhalen in Brugklas, ook al komen die redelijk overeen soms. Voor mijn gevoel worden verhaallijnen in Spangas wat meer uitgediept en de emoties lijken echter. Maar ik kijk er natuurlijk heel anders naar dan de doelgroep waarvoor de series gemaakt worden.

Op schoolkamp met de Canta

“De tijd van je leven” heet de film van Brugklas. Ik kijk er in het begin wat sceptisch naar, maar na verloop van tijd ga ik toch meer op in het verhaal. Kritisch naar de leerkrachten, maar meelevend met de leerlingen. De twee hoofdrolspelers, Nola en Boy gaan ervandoor met een Canta. Ze gaan de klas achterna die op schoolkamp is. Nola mag niet mee omdat ze ruzie heeft met Fenna, een meisje met veel ‘looks’ en rotopmerkingen, dat het zo weet te spelen dat zij het slachtoffer is. Ondertussen pikt ze het vriendje van Nola in. Dat is wel herkenbaar, echt pubergedoe.

Applaus voor een zoen

Natuurlijk zijn de pubers in werkelijkheid allang geen pubers meer. Het zijn jongvolwassenen die spelen dat ze twaalf of dertien jaar zijn. Zoals te verwachten was, ontstaat er iets tussen Nola en Boy als ze twee dagen samen in een klein autootje zitten. Eenmaal aangekomen bij het schoolkamp waar ze Jesse weer ziet, blijkt Nola niet meer verliefd op hem te zijn. Dat vind ik wel grappig. Goed zo Nola, laat je niet gebruiken. De spanning tussen haar en Boy wacht nog even op de ontknoping. Als er aan het eind van de film gezoend wordt, klinkt er dan ook een ontladend applaus in de zaal. Ik moet enorm lachen en Dunya vindt het maar raar.

Wildlands

Dunya kijkt me regelmatig lachend aan tijdens de film, vooral als ze een bekend plekje ziet. De ingang van het dierenpark, of het plein in het midden van het park. “Er is daar vast ook geen alarm ofzo” snuift ze kritisch als de twee leerlingen midden in de nacht door Wildlands lopen. Welja, je springt over een muurtje en je slaapt een nachtje in de dierentuin. Wel een leuke ervaring, maar in het echt zou ik het niet aanraden. Gelukkig kan in een film alles en dat maakt het des te spannender. Dunya geniet van de film.

Onderweg met de Canta

Tijdens de film klinkt er muziek van Abel en van Laura. “Is dit het origineel?” fluistert Dunya als “Onderweg” door de zaal klinkt. Ik knik en we zingen zachtjes mee. We zijn niet de enige, hoor ik. Ik vind de film goed te volgen en geniet er wel van. De roadtrip in een autootje dat alleen op het fietspad mag is natuurlijk wat ongeloofwaardig. Ik zou zelf niet naar Drenthe rijden in een Canta, maar als je veel geduld hebt en leuk gezelschap is het wel slim gevonden. Toch hoop ik dat Dunya gewoon de trein pakt als ze besluit naar Emmen te gaan. Op schoolkamp gaat ze in groep acht nog. Ondanks dat ze niet erg gewend is met alleen logeren, verwacht ik niet dat ze heimwee krijgt. Ze heeft tenslotte haar vriendinnen om zich heen. 

Ravage van chips en popcorn

Na afloop van de film rennen de tieners massaal de zaal uit tijdens de aftiteling. Als de lichten aangaan kijken we met open mond naar de ravage die ze achterlaten. Overal ligt popcorn op de stoelen, op de vloer…. We ruimen onze popcorn en chips die omgevallen is op en gooien het in de afvalbakken bij de uitgang. We hebben het niet eens zelf omgegooid, maar de schoonmaakploeg van de bioscoop natuurlijk ook niet. Dunya vond het een geweldige film en dan is het doel behaald. Voor de doelgroep maakt het niet uit of de hoofdrolspelers veel ouder zijn in het echt of dat de verhaallijn wat cliché is. Zij heeft genoten en verheugt zich op haar eerste schoolkamp. En stiekem ook al heel erg op haar eigen brugklas, volgend jaar! Ik hoop dat zij dan ook de tijd van haar leven zal hebben.

Onderweg naar het Voortgezet Onderwijs

De eerste lesmiddag op de middelbare school was een groot succes. Er zijn veel leuke dieren en aardige mensen. 

Lesjesmiddag op voortgezet onderwijs

“De lesjesmiddag is alleen voor kinderen, maar ouders die willen blijven, kunnen een rondleiding krijgen van twee leerlingen” vertelt de docent van de middelbare school waar we komen kijken. Dit is de eerste school en hij staat hoog bovenaan ons lijstje. We hebben al gelezen dat er echte dieren zijn. Echte dieren, die je als leerlingen zelf gaat verzorgen! Hoe cool is dat?! Vanmiddag krijgt Dunya wat proeflessen om een indruk te krijgen van de school. Er breekt een nieuw tijdperk aan. We gaan onderweg naar het voortgezet onderwijs!

Goede bedoelingen

Ik wens Dunya succes en kijk haar na als ze wegloopt. Wat wordt ze groot. De tijd dat ze op mijn buik sliep, dat ze in de kinderwagen lag, dat ik haar flesjes kon geven, ligt heel ver achter ons. Moeder word je met vallen en opstaan, maar gelukkig heb ik Dunya die me dat haarfijn uitlegt. “Dit vond ik niet leuk!”, “Je deed overdreven”, “Je zet me voor schut!”. Soms word ik boos om zulke uitspraken, want ik bedoel het natuurlijk goed. Maar het gaat er niet om wie er gelijk heeft, maar om hoe goede bedoelingen bij haar binnenkomen. Dus zeg ik alsnog sorry, een volgende keer denk ik er hopelijk eerder aan. Kleine meisjes worden groot, daar moet ik ook in meegroeien. Overdag geef ik les in groep drie en ’s avonds heb ik een puber in huis die een andere aanpak nodig heeft.

Een baardagaam op haar arm

Een docent haalt mij terug in het hier en nu. Ik loop mee met de leerlingen die enthousiast vertellen over de school en de leraren. Ze hebben het naar hun zin. Al pratend komen we bij het dierenlokaal. Hamsters, maar ook reptielen, zoals een enorme slang, een babyslang en een soort leguaan. Later vertelt Dunya dat het een baardagaam is. “Als kinderen deze dieren nou heel eng vinden, moeten ze dan toch het hok verschonen en de dieren oppakken?” vraag ik, denkend aan hoe ik als kind was. “Nee, ze worden wel gestimuleerd om een klein aaitje te geven, maar niet gedwongen” vertelt het meisje. Maar dan bedenk ik met een glimlach dat Dunya dit vast niet eng vindt. “Ik heb die grote baardagaam op mijn arm gehad. Hij klemde zijn achterpoten vast aan mijn arm. Dat voelde een beetje eng, maar ook leuk!” vertelt ze achteraf met glimmende ogen.

Een school met echte pony’s

Mijn blik dwaalt af naar buiten. “Wauw!” zucht ik. “Echte pony’s op school. Dat is toch fantastisch!” De meiden lachen wat. Ze zijn er al zo aan gewend dat ze zulke reacties niet eens meer verwachten. “Mama, er zijn echte pony’s” vertrouwt Dunya me toe als ze terug is. “Echte pony’s die je echt zelf mag verzorgen! Maar niet op rijden…” voegt ze er berustend aan toe. Jammer, maar ze begrijpt het wel. Na afloop van de lesjesmiddag komen de groep acht leerlingen het kooklokaal uit. Het duurt even voordat ik Dunya zie. Ineens vind ik het een beetje spannend. Wat nou als….? Maar dan zie ik haar lachend, stralend en met een nieuwe vriendin aan komen rennen. Dansen is het bijna. Er volgen nog meer open dagen, maar ik weet het op dit moment al. Dit wordt de school. En haar nieuwe vriendin denkt er gelukkig net zo over.

Zorgcoördinator

Ik raak nog even in gesprek met de zorgcoördinator en leg haar heel kort de situatie uit bij Dunya’s huidige school. Het is een leuke school, maar de extra begeleiding en communicatie daarover laat toch echt veel te wensen over. Althans als het om Dunya gaat. Dunya’s rekenachterstand is niet ineens in het niets opgelost al doen ze nog zo hun best om mij ervan te overtuigen dat ze op niveau zit en geen hulp nodig heeft. Uit de cito rekenen groep acht blijkt dat ook. De zorgcoördinator stelt me gerust. Ze gaan eerst herhalen en inventariseren dan wat kinderen nodig hebben. Ik hoef me geen zorgen te maken. “Hoe heet jij ook alweer?” vraagt Dunya. “Mariska” zegt ze. En noemt dan haar achternaam. “Die hoef ik niet te weten” zegt Dunya. “Ik hou toch niet van mevrouw zeggen!” Een leerling vertelt dat ze meestal juf of meester zeggen en dat bevalt Dunya ook wel.

Leerwegondersteuning

Het is dan ook niet verrassend dat het advies blijft VMBO-Kader met LWOO. Leerwegondersteuning. Dat biedt wat meer ruimte voor ondersteuning op haar nieuwe school. Dan kan ze dan wat dingen inlopen, waar ze nu alleen mee worstelt. Dunya is over de teleurstelling heen van vorig jaar. Ze rekende op VMBO Theoretische Leerweg, maar dat ging niet door. Ze had niet de groei gemaakt die daarvoor nodig was. Gelukkig kan ze op de school waar ze naar toe wil makkelijk doorstromen naar een hoger niveau als blijkt dat ze meer aankan. Ik sluit niet uit dat dat gebeurt, maar zo niet is het ook prima. Ik ben zelf het voorbeeld van hoe je via een andere weg toch op je pootjes terecht komt. Ik begon met Speciaal Onderwijs en heb nu een MBO diploma en begeleid nu zelf kinderen met leerproblemen.

Geen dolfijnentrainer, wel dieren

Dunya wil iets doen met dieren. Dolfijnentrainer heeft ze losgelaten. Het lijkt haar wel leuk, maar ze is realistischer gaan denken. Ook daarin groeit ze. Ik heb het nooit uit haar hoofd proberen te praten. Als dat haar droom is, waarom zou het niet kunnen? Ze moet ervoor gaan als ze wil. Maar nu twijfelt ze. Wel probeert ze via een bekende iets te regelen met dolfijnen aaien in het Dolfinarium. Wie weet. In elk geval wil ze met dieren werken. Geen dierenarts, dan moet je soms ook dieren pijn doen om ze beter te maken en ze kan niet tegen bloed. Maar wat ze wil worden is van later zorg. Eerst gaan we door met onze zoektocht naar de juiste school. VMBO scholen kunnen iedereen plaatsen op de school van zijn of haar eerste keuze vertelde iemand in mijn netwerk. Dat het nog nooit is gebeurd dat ze iemand moesten weigeren had de school al verteld en dat geeft rust.

Lotingssysteem middelbare scholen

Door het lotingssysteem voor middelbare scholen in Amsterdam, moeten we vier scholen uitzoeken en op ons lijstje schrijven, want het moet natuurlijk wel volgens de regels. We hebben nog wat te doen de komende tijd. Het wordt leuk. Een nieuw avontuur, voor ons allebei. Voor mij eindelijk een stap in een onbekende wereld., want met Voortgezet Onderwijs heb ik geen ervaring. Tot nu toe wist ik alles van kinderopvang en alles van de basisschool. En weet ik het niet, dan vraag ik het deze collega, of een andere collega. Geen kluitjes in het riet voor mij. Nu wordt alles anders en dat is ook leuk! Ik kijk ook uit naar deze volgende fase.

Checklist Scholengids

Dunya heeft een checklist uit de Scholengids gehaald. Daarop staat alles waar je op moet letten. Maar wij letten op sfeer, op de ervaringen van de leerlingen die er al op zitten,  of ze kan doorstromen en hoe de extra hulp geregeld wordt. Heel veel dingen weet je pas als je er een tijdje zit. Vooraf is het onmogelijk om alles uit te sluiten, we moeten het doen met wat er voor informatie beschikbaar is. Die ziet er op deze school goed uit. Dunya ziet het helemaal zitten om elke dag met de pont naar school te gaan. Ik vind het een fijne gedachte dat ze straks niet de hele stad door hoeft te fietsen.

Met de pont naar de middelbare school

Ik geniet ervan dat Dunya groot wordt. Natuurlijk mijmer ik af en toe over de tijd dat ze een baby was, maar dan voel ik ook weer de vermoeidheid en de stress die ik toen voelde. Toen ze naar de basisschool ging vond ik dat ook niet lastig, maar vooral leuk. Ineens was ik ook een moeder die haar kind van school ging halen. Onderweg naar school in de bakfiets. Superleuk vond ik het. Ik genoot ervan. Ben dat ook altijd blijven doen. Nu ben ik een trotse moeder van een echte puber en zoeken we samen een middelbare school uit.  Ophalen is straks niet meer nodig. Ze gaat en komt zelf. Met de pont. We verheugen ons er alvast op, al moeten we nog wat scholen bezoeken en zijn we halverwege groep acht. Er komt nog een musical en een schoolkamp. Nog even genieten van de leuke dingen van de basisschool. En na de zomervakantie breekt er een nieuw tijdperk aan!